.. , 184209, , , . , 14 isaeva@inep.ksc.ru . , , . - , ( ) . - -- -- 4 : ( , ) (, , 1998). - -, -- . . ( ) . Al-Fe- - , - , , , . , .. , , , , . . 59 , , , , . - : ) ; ) . , , , . , , . , , , , . . . , . , . , . , . , 60 . , , , . , . ( ) , , , , . . . , , . . in situ, . . . , . , , , , . , , . . () (), () (, , 1998). 61 . . . , , , , , . , , . . : ) ; ) - ( ); ) " " ; ) . . , . , , , , , , , , . C/N . ( ) , - , . . , , , , , 62 . , , , . (N, C, Ca, Mg, K, Na, Mn, Zn, P), , . . C:N . . . . , , (, 1985; -, , 1989) (, , 1998; Falkengren-Grerup, 1987; Zoettl et al., 1989; Tomlinson, 1991). , Ca, Mn Zn , K, P Mg -- , N -- . (Picea obovata Ledeb.) , Mn, Al K P, Mg. C . Ni, Cu . Zn, . , : , -- K P, -- Mn. , . 63 . , - . - (Picea obovata Ledeb.) . ( ) - , . (Picea obovata Ledeb.) , (, Al, Mn) (K, P, Mg) , Ni, Cu S . (Ca, Mg, K, P), Al, «» , , . Ca Mg, K, P Al, , . Ca, Mg, Mn Zn K. Fe. Ca, Mg, P. , , Ca Mg 35-40 . , . - . Ca, Mn, K P . Ca K P 64 , . Ni, Cu, Fe, S , . , . . . . - 8-13 . , 5. I II , -- V . . , , 11%. , . -- 16% . V , 3% . I , , 4 . ( ) , . - 11.6±0.05 , 3 , -- 21 . . ( 1 ) , . ( ) . , ( 2 ), : V . , 4 ( 75% ), 65 2-4 , . . 30% , 2 . . . ( ) , , . . . ( ). (Ca Mg), : , ( ). . - (, 1978; ..., 1990; , , 1993 .). , () : - , , . , , ( ). , - , , , . , 66 , , , , , , . . , , , , , , , . , . , , , , . . : 1 -- , ; 2- - ; 3 -- , , , . - . - , . . , . . . 67 , , -- . , . , , ( ., 2005). , , , . , . . , , , , 3-5 , . «» ( 31 10 ) Ni Cu ( -- ) ; , , . , , . , , : Ni: ( 3,8 16,8 /) < 31 ( 31,5 57,5 /) < 10 ( 112,6 188,6 /); Cu: ( 0,9 3,5 /) < 31 ( 6,5 92,4 /) < 10 ( 513,1 321,9 /), 10 1,7 , . . (2) 10 Ni Cu 3-5 ( ) 2 , . 10 Ni , ( 6-11 ). , . , . 68 . -- , . . . , , . , . -- , (, , 1991; , , 1999; , 1998, 2000). (Piceetum myrtillosum, P. empetrosomyrtillosum P. fruticuloso-hylocomiosum) - «» (. ). . , , . -, ( 1979 1993 .), : . 80- , () , (Phellinus igniarius Inonotus obliquus), (Fomes fomentarius, Piptoporus betulinus) . ( ) Inonotus obliquus (Trichaptum abietinum, Trichaptum fusco-violaceus). : Phellinus igniarius Piptoporus betulinus. , 69 (Piptoporus betulinus, Phellinus igniarius, Ininotus obliquus), ( 48%). ( ) : 2 (Fomes fomentarius Fomitopsis pinicola), . . 90- . , (Fomes fomentarius) . 3 (Phellinus igniarius, Inonotus obliquus, Piptoporus betulinus), Gloeophyllum sepiarium Phellinus chrysoloma -- (Kotiranta, Niemela, 1996). (Fomes fomentarius) (Phellinus igniarius) . ( ) (Piptoporus betulinus). (Phellinus igniarius, Ininotus obliquus, Phellinus chrysoloma) -- 25% . (Fomes fomentarius Fomitopsis pinicola), . . , , Fomitopsis pinicola (Sw.: Fr.) Karst., Fomes fomentarius (L.: Fr.) Fr. Phellinus igniarius (L.: Fr.) Qučl. Piptoporus betulinus (Bull.: Fr.)P. Karst. , ( ) , . Ni ( 7 -- 216,61 /; -- 0,66 /), Cu -- ( 7 ­174,1 /; -- 33,9 /). Ni ( 7 -- 4,87 /; -- 0,29 /) Ni . 70 . . 4 (Vaccinium myrtillus; Vaccinium vitis-idaea; Empetrum hermaphroditum; Rubus chamaemorus) «» (. ). «» «» Ni, Cu . .., .. // . . . , 1991. . 9--11. .. // , 2000. 6. . 679--683. .. // , . . . : - «», 1998. 280 . / .. , .. . : , 1990. 195 . .. . .: , 1978. 96 . - ., X. . .: , 1989. 439 . .., .. - // , . . . , 1999. . 203--204. .., .. : . : - , 1998. 316 . .., .. . : - . 1993. 134 . .., .., .. . .: , 2005. 245 . .. . .: , 1985. 430 . Tomlinson G.H. Nutrient disturbalances in forest trees and the nature of the forest decline in Quebec and Germany // Zoettl H.W. and Huettl R.F. (Editors). Management of nutrition in forests under stress. Kluwer Academic Publishers. 1991. P. 61-74. Zoettl H.W., Huettl R.F., Fink S., Tomlinson C.H. and Wisiewski J. Nutritional disturbance and historical changes in declining forest // Water Air and Soil Pollution. 1989. Vol. 48. P. 87--109. Falkengren-Grerup U. Long-term changes in pH of forest soils in southern Sweden // Environ. Pollut. 1987. Vol. 43. P. 79--90. 71